Er wordt wel gezegd dat je nooit een goede crisis moet verspillen, maar — en ik klink nu mischien negatief — ik bang dat veel organisaties dat juist wel doen. Ze overleven — het gaat ze zelfs goed — in de tijd van COVID-19, maar ze slagen er niet in om de grootschalige transformatie uit te voeren die nodig is voor succes op lange termijn in onze nieuwe, onzekere wereld.
In deze wereld is flexibiliteit van essentieel belang en dat begrijpen veel leiders in ieder geval wel. Uit een whitepaper van IDC*, in opdracht van ServiceNow, bleek dat 72% van de senior managers en 90% van de CEO’s vindt dat flexibiliteit van strategisch belang is voor het toekomstige succes van hun organisatie.
Maar tegelijkertijd is slechts 26% van de organisaties van mening dat ze over de technologische infrastructuur beschikken om de flexibiliteit op de lange termijn volledig te behouden. In mijn gesprekken met klanten en experts uit de branche lijkt de urgentie om die infrastructuur te bouwen al af te nemen.
Er is zelfs een merkbaar gevoel van opluchting dat het ergste voorbij is — in ieder geval wat betreft onrust in het bedrijfsleven — en daardoor lijkt het alsof veel van de grote veranderingen in het bedrijfsleven al hebben plaatsgevonden.
Maar één ding dat we nu moeten hebben geleerd, is het nu tijd om ons voor te bereiden op de volgende crisis, voordat die zich aan de horizon aftekent. Uit talloze onderzoeken is bijvoorbeeld gebleken dat de succesvolste bedrijven tijdens COVID-19 de bedrijven waren die al hadden geïnvesteerd in het bouwen aan digitale, flexibele activiteiten.
De vraag blijft dus: in hoeverre zijn organisaties bereid om flexibiliteit als operationeel principe echt te omarmen? Of, met andere woorden, wie hebben de lessen van 2020 geleerd?
Begrijpen wat flexibiliteit echt betekent
Dit is niet bedoeld om de resultaten van het afgelopen jaar weg te wuiven. Het is opmerkelijk hoe snel de meeste bedrijven zich hebben aangepast. Maar na dit alles blijven veel mensen kwetsbaar. The Work Survey van ServiceNow laat zien dat de overgrote meerderheid zich niet binnen 30 dagen zou kunnen aanpassen in het geval van een andere verstoring.
Ondertussen stelde de whitepaper van IDC*, die zich specifiek op de Europese markt richtte, dat ongeveer 80% van de organisaties weinig tot middelmatig flexibel is, wat wordt gekenmerkt door een vaste strategie en een vast budget naast oudere systemen met veel silo’s. In andere delen van de wereld zal dit enigszins anders liggen, maar er kan gezegd worden dat veel organisaties niet echt flexibel zijn.
Als het gaat om het opbouwen van die flexibiliteit zijn er twee belangrijke en onderling samenhangende factoren.
Ten eerste ligt er een uitdaging wat betreft leiderschap. Hoewel traditioneel leiderschap zich heeft gericht op het plannen, sturen en beheren van de organisatie, gaat het bij werkelijk flexibel leiderschap meer om visie, architectuur en coaching. Met andere woorden, ze zorgen voor een strategische Poolster en geven werknemers de mogelijkheid hierop te koersen.
Technologie hangt samen met dit probleem. Voor velen begint en eindigt flexibiliteit met tools voor werken op afstand, maar het stopt niet als iedereen laptops en samenwerkingstools heeft gekregen. Dat is slechts het begin en organisaties die werkelijk flexibel zijn, gebruiken een geïntegreerd digitaal platform dat transparantie biedt voor het bedrijf en de bedrijfsomgeving.
De overlap van leiderschap en technologie bestaat eruit dat technologie moet worden gekoppeld aan de kernstrategie van het bedrijf. Een flexibel digitaal platform ondersteunt de kernactiviteiten en stelt organisaties in staat zich te concentreren op hun kernfunctie en het stimuleren van het bedrijfsresultaat. Het kan zich vervolgens flexibel opstellen rond die functies wanneer de omstandigheden veranderen of wanneer een snelle reactie op een crisis vereist is.
Essentieel is dat dit geen ‘IT-probleem’ is. Het is een fundamentele uitdaging die verder gaat dan tools en beïnvloed wordt door cultuur, leiderschap en mentaliteit.
Creatief denken centraal stellen bij flexibiliteit
Denk bijvoorbeeld aan postdiensten, die dit jaar grote veranderingen hebben doorgemaakt door de toename van online winkelen en de daardoor enorm toenemende leveringsvolumes.
Wat doet die schaaltoename met hun veronderstellingen over wat mogelijk is? Doen ze wat ze altijd al hebben gedaan, maar dan ‘meer’? Of overwegen ze creatieve alternatieven, zoals samenwerken met andere organisaties voor de leveringen of gaan ze op bepaalde gebieden over op volledige outsourcing?
Het antwoord kan van alles zijn, maar het idee is om opnieuw te evalueren wat uw bedrijf stimuleert en wat u écht doet. Deze instelling maakt een creatievere benadering mogelijk van de manier waarop resources kunnen worden omgebogen en geïmplementeerd. Daarom is technologie belangrijk, maar mentaliteit is essentieel.
Op dit moment ontbreekt het bij de meeste organisaties echter aan beide. Daarom moeten we de lessen van 2020 leren om ons voor te bereiden op de volgende ontregeling en moeten we ons vermogen ontwikkelen om te reageren, een andere strategie te hanteren en uitdagingen op dynamische, creatieve manieren aan te pakken.
IDC Business Agility Benchmark-onderzoek
Het IDC Organisational Agility Benchmark-onderzoek (oktober 2020), uitgevoerd met 873 grote Europese organisaties, heeft gekeken naar de koppeling tussen organisatorische flexibiliteit en kritieke prestatie-indicatoren. Lees meer over het IDC Organizational Agility Evolution Framework en de vijf belangrijkste basisdimensies van flexibiliteit in de whitepaper van IDC: Agility: De strategische noodzaak om te overleven en te groeien in volatiele tijden*.
(*Bron: Whitepaper van IDC, gesponsord door ServiceNow, IDC #EUR146988320, “ Agility: The strategic imperative to survive and thrive in volatiles times”, november 2020)
Kom meer te weten over ServiceNow