Van silo’s naar synergie en een wendbare overheid

De Nederlandse overheid bevindt zich midden in een digitale transformatie. Tegelijkertijd zorgen verouderde IT-systemen, organisatorische silo’s en toenemende eisen rond databeheer voor grote uitdagingen. Burgers verwachten een overheid die betrouwbaar, snel en transparant handelt.

Moderne technologie is onmisbaar om aan die verwachtingen te kunnen voldoen. Technologie is daarbij geen doel op zich, maar een middel om publieke dienstverlening slimmer, efficiënter en toekomstbestendiger in te richten.

Drie strategische thema’s voor digitalisering

Bij veel overheidsorganisaties spelen drie belangrijke strategische vraagstukken, die de kern vormen van de digitale agenda binnen het publieke domein.

1. Digitale soevereiniteit

In een tijd waarin veel IT-diensten worden geleverd door internationale partijen, groeit de behoefte aan grip op waar data wordt opgeslagen, wie er toegang toe heeft en hoe de digitale keten is opgebouwd. Het huidige debat over datasoevereiniteit benadrukt deze noodzaak.

Overheidsorganisaties moeten daarom bewust kiezen voor oplossingen die dataveiligheid en transparantie waarborgen. En dan bij voorkeur kijken naar oplossingen waarbij de data binnen Europa wordt opgeslagen.

2. De rol van AI

AI wordt steeds belangrijker, ook binnen de overheid - van het automatiseren van administratieve processen tot het ondersteunen van besluitvorming. Maar de inzet van AI roept ook vragen op over betrouwbaarheid, uitlegbaarheid en regie.

Het is cruciaal dat publieke organisaties zicht en controle houden op welke AI-systemen ze gebruiken, hoe algoritmes werken en welke invloed ze hebben op burgers. Transparantie en verantwoorde AI zijn geen luxe, maar een vereiste voor maatschappelijk vertrouwen.

3. Efficiëntie

Veel overheidsinstellingen werken, vaak met legitieme redenen, met sterk verouderde IT-systemen. Deze ‘technische schuld’ is vaak niet, of zeer moeilijk te koppelen aan, of te ontsluiten naar nieuwe technologieën en belemmeren integrale dienstverlening. Daarnaast zijn er organisatorische silo’s, waarbij afdelingen en ketenpartners ieder hun eigen processen en systemen hanteren.

Deze verkokering leidt tot inefficiëntie, foutgevoeligheid en frustratie bij zowel medewerkers als burgers. Door data goed te ontsluiten uit ‘systems of record’ en processen over de grenzen van afdelingen en organisaties heen te verbinden, ontstaat meer samenhang en wendbaarheid.

Los van alle uitdagingen waar de Nederlandse overheid mee te maken heeft, moeten we niet uit het oog verliezen dat ambtenaren vaak onder hoge druk en met beperkte middelen moeten werken. Gaat het goed, dan is dat vanzelfsprekend. Maar gaat er iets verkeerd, dan staat het op de voorpagina van de dagbladen.

Een goed voorbeeld van waar Nederland sterk presteert in de publieke sector, is onze Belastingdienst. Ons land beschikt over een van de modernste belastingdiensten ter wereld. Omdat er al in de jaren zeventig bewust werd geïnvesteerd in automatisering lopen wij nog steeds voorop.

Een platform-aanpak

Het ServiceNow^® AI Platform ondersteunt een breed scala aan processen, van HR en facilitair beheer tot klantenservice en risicobeheersing. De kracht zit in het verbinden van systemen en het stroomlijnen van workflows over afdelingen en ketenpartners heen.

Binnen de overheid worden veel processen nog uitgevoerd via losse systemen, waarbij informatie zelfs soms handmatig wordt overgetypt of herhaald wordt ingevoerd. Dit leidt tot vertraging, fouten en frustratie bij gebruikers.

Door deze processen te automatiseren en te integreren, kan het ServiceNow AI Platform zowel de snelheid en betrouwbaarheid van dienstverlening verhogen, als de tevredenheid van zowel ambtenaren, burgers als bedrijven.

Samenwerking en slimme aanbesteding

Digitale transformatie binnen de overheid vraagt om samenwerking tussen technologieaanbieders, implementatiepartners en beleidsmakers. Alleen door gezamenlijk op te trekken kan technologie aansluiten bij de complexiteit en eisen van publieke organisaties. Een aandachtspunt hierbij is het aanbestedingsproces.

Vaak wordt er automatisch en verkokerd gekozen voor nieuwe aanbestedingen zodra contracten aflopen, zonder te kijken naar het bredere plaatje, naar wat er al staat of welke uitbreidingsmogelijkheden bestaande platformen bieden. Het investeren in afzonderlijke oplossingen voor specifieke taken lijkt voor de hand liggend en aantrekkelijk, maar beperkt vaak de samenhang en langetermijnwaarde die een geïntegreerde aanpak juist wel biedt.

Vooruitkijken: technologie als publieke waarde

Technologie zal een sleutelrol blijven spelen in het ondersteunen van de overheid - niet als een wondermiddel, maar als bouwsteen voor een overheid die burgers centraal stelt, efficiënt werkt en publieke waarde creëert.

De snelheid van verandering neemt alleen maar toe. Dit is het moment om keuzes te maken die toekomstbestendig zijn: technisch, organisatorisch en maatschappelijk.

Ontdek hoe ServiceNow overheidsinstellingen helpt moderne technologie in te zetten om publieke dienstverlening slimmer, efficiënter en toekomstbestendiger in te richten.