Nu de wereldwijde pandemie een jaar woedt, kunnen we wel zeggen dat velen van ons nog nooit zo’n grote verstoring hebben ondervonden, of het nu op het werk is of in ons privéleven.
Maar hoe moeilijk deze verstoring ook kan zijn, het is zeker een drijfveer om onze prioriteiten op een rijtje te krijgen.
De afgelopen twaalf maanden hebben bedrijven die flexibel en proactief zijn zich duidelijk onderscheiden van bedrijven die gewoon niet zo flexibel zijn.
Deze laatstgenoemde groep vindt het veel moeilijker om met marktverstoringen in het heden om te gaan en zal ook in de toekomst moeite hebben om nieuwe kansen te grijpen.
Flexibele organisaties geven prioriteit aan cijfers over de menselijke kant
Wat is het geheim van een proactief, flexibel bedrijf? Waarom groeien sommige organisaties in deze periode van verandering, terwijl anderen slechts proberen te overleven?
Een deel van het antwoord is de verschuiving naar cijfers over de menselijke kant – dat wil zeggen, voorbij budgetten en conventionele maatstaven voor winstgevendheid kijken.
Hoewel budgetten nuttig zijn op een balans, hebben leidinggevenden elders een veel breder spectrum aan cijfers nodig om prestaties te meten.
Kwartaaldoelstellingen zijn tenslotte essentieel, maar ze zijn niet zo belangrijk als het vermogen van een organisatie om op de lange termijn klanten te begrijpen en mee te kunnen leven. Hoewel verkoopprognoses en exportquota fundamenteel zijn, zijn ze niet zo fundamenteel voor operationele flexibiliteit op lange termijn als talent, vaardigheden en de beleving van werknemers.
Deze ‘menselijke factoren’ spelen een veel grotere rol bij het vormen van flexibele bedrijfsactiviteiten: bedrijven die organisatorisch flexibiliteit laten zien in een samenhangende keten die zich uitstrekt van het magazijn tot aan de directiekamer.
De belangrijkste pijlers van een mensgerichte bedrijfsactiviteiten
Om een beter beeld te krijgen van de belangrijkste factoren, hebben we een whitepaper van IDC over dit onderwerp gesponsord.
In dit document worden vijf kernpijlers beschreven die essentieel zijn voor het bereiken van organisatorische flexibiliteit: visie op leiderschap, structurele flexibiliteit, procesflexibiliteit, portfolioflexibiliteit en technologische architectuur.
Het artikel verwijst ook naar vijf belangrijke kengetallen die essentieel zijn voor flexibele bedrijven: klantbeleving, talentwerving en -behoud, klantloyaliteit, marktaandeel en time-to-market.
Naast deze pijlers en cijfers laat het onderzoek ook zien welke kenmerken het senior management moet hebben om dit soort flexibiliteit in het bedrijf te stimuleren. Het liet daarnaast zien dat flexibel leiderschap, in plaats van de organisatie te plannen, sturen en beheren, draait om visie, architectuur en coaching.
Bovendien moeten leiders zelf een meer functieoverschrijdende benadering hanteren, waarbij alle corporate leidinggevenden in dezelfde richting werken.
Van de corporate leidinggevenden naar workflows
Hoe vertalen deze factoren zich vervolgens in de daadwerkelijke bedrijfsvoering?
Een belangrijk bedrijfskenmerk van flexibele bedrijven is hun bereidheid om verder te kijken dan traditionele hiërarchieën en om over te gaan op meer meritocratische systemen en processen. (Met ‘processen’ bedoelen we de reeks acties die nodig is om een complexe taak uit te voeren, zoals de onboarding van een nieuwe werknemer of het bieden van reparatieondersteuning voor een externe klant.)
Door te stoppen met ouderwetse beheersilo’s openen meritocratische bedrijven de deur naar zelfregulerende teams die bloeien in de afwezigheid van willekeurige beperkingen. Dit leidt tot een flexibele en soepele bedrijfsvoering met zelfformerende, diverse teams, kennisdeling, samenwerking en de mogelijkheid om talent en vaardigheden snel op te schalen om aan toekomstige behoeften te voldoen.
Om een algemeen beeld te krijgen van het aantal bedrijven dat voldoet aan deze definitie van ‘flexibiliteit’, heeft IDC ook een onderzoeksmodel ontwikkeld dat is ontworpen om de vooruitgang te meten ten opzichte van vijf soorten organisatorische flexibiliteit: leiderschap, structureel, proces, portfolio en technologie.
De resultaten geven te denken. Uit een onderzoek onder CEO’s in Europa is gebleken dat slechts één op de vijf (21%) bedrijven op de bovenste twee niveaus van gereedheid voor flexibiliteit zit. Bijna de helft (45%) van de bedrijven wordt gecategoriseerd als ‘in beweging’, terwijl 34% op de lagere niveaus zit (‘statisch’ of ‘niet-verbonden’ genoemd)*.
Wat betekent dit voor de toekomst?
Van grote schepen tot schoeners en speedboten
Het is een algemeen idee: het beeld van grote bedrijven als enorme olietankers die moeilijk te besturen en nog moeilijker om te keren zijn.
Om de metafoor iets uit te breiden: de huidige captains of industry zijn niet altijd de kapitein van het schip. Een leider is tenslotte niet meer iemand met een titel – een leider is iemand die actie onderneemt en mogelijk maakt en innovatie stimuleert. Onze nieuwe generatie leiders verdient haar strepen op basis van het vermogen om te luisteren, te leren en te handelen, in plaats van de duur van het dienstverband.
Uit de bovenstaande onderzoeksresultaten blijkt dat de bedrijven van vandaag zich midden in een aanpassing bevinden. Ze gaan van het olietankermodel en een contraproductieve vasthoudendheid aan perfectie naar een flexibeler model. We zien ze misschien als schoeners: flexibel, prioriteit gevend aan actie en met de bereidheid oplossingen te vinden voor wat niet werkt, in plaats van het meteen goed te doen.
De toekomst belooft een nog grotere transformatie. Ons einddoel is om speedboten te worden: gemakkelijk manoeuvreerbare entiteiten die snel van richting en koers kunnen veranderen en die waar nodig honderdtachtig graden kunnen draaien.
De wateren waarin we ons op dit moment bevinden, zijn nogal wat onrustig en kunnen dat nog enige tijd blijven. Maar hoe flexibeler onze bedrijven kunnen zijn, hoe comfortabeler we kunnen meebewegen met de golven.
IDC Business Agility Benchmark-onderzoek
Het IDC Organisational Agility Benchmark-onderzoek (oktober 2020), uitgevoerd met 873 grote Europese organisaties heeft gekeken naar de koppeling tussen organisatorische flexibiliteit en kritieke prestatie-indicatoren. Lees meer over het IDC Organizational Agility Evolution Framework en de vijf belangrijkste basisdimensies van flexibiliteit in de whitepaper: Agility: De strategische noodzaak om te overleven en te groeien in volatiele tijden*.
(*Bron: Whitepaper van IDC, gesponsord door ServiceNow, IDC #EUR146988320, “ Agility: The strategic imperative to survive and thrive in volatiles times”, november 2020)
Dit artikel verscheen voor het eerst op diginomica.
Kom meer te weten over ServiceNow