Een risicobeheerframework (RMF) bestaat uit een reeks criteria die bepalen hoe bedrijven moeten worden gestructureerd en bewaakt om hun assets te beschermen.
Bij ondernemen hoort risico nemen. Elke investering, productlancering, uitbreiding naar een nieuwe markt of verschuiving in de structuur of verantwoordelijkheden van werknemers kan leiden tot verstoring, en dan hebben we het nog niet over de altijd aanwezige externe risico's. Aan de andere kant kan een te starre houding tegen risico de bedrijfsgroei belemmeren, waardoor een bedrijf zijn potentieel niet kan bereiken. Topbedrijven begrijpen hoe ze gevaren strategisch moeten benaderen en berekenen de beloning versus het risico om het risicopotentieel te minimaliseren zonder daarbij hun groeimogelijkheden te belemmeren.
Om dit te doen hanteren veel bedrijven een ondernemingsbrede aanpak van het beveiligen van operationele processen, in de vorm van een risicobeheerframework.
Een RMF biedt een systematische aanpak die helpt om alle soorten bedrijfsrisico's te identificeren en te beperken. Het is ook belangrijk om op te merken dat er specifieke versies van RMF nodig kunnen zijn. Een voorbeeld is de regel dat Amerikaanse federale overheidsinstanties moeten voldoen aan de NIST-versie van RMF.
Hoewel er verschillende variaties zijn voor specifieke use cases, bestaan de meeste risicobeheerframeworks in wezen uit dezelfde vijf componenten:
Voordat een bedrijf zichzelf kan beschermen tegen risico's, moet het in staat zijn om gevaren te herkennen wanneer deze zich voordoen. De identificatiestap van risicobeheer helpt het risicolandschap te definiëren. Dit is een volledige catalogus van alle bekende mogelijke risico's die van toepassing zijn op de organisatie en haar assets. Deze risico's moeten worden onderverdeeld in specifieke categorieën, waaronder digitale risico's, ESG-risico's, leveranciers-/derdenrisico's, kwaliteitsrisico's, risico's voor de bedrijfscontinuïteit, risico's voor mensen, milieu, gezondheid en veiligheid, ethische en nalevingsrisico's, privacy-/juridische risico's, financiële risico's, operationele risico's en technologische of cyberrisico's. Zodra de potentiële bedreigingen en onzekerheden duidelijk in beeld zijn, moet het bedrijf de risico's verder categoriseren als kernrisico's (essentiële risico's die groei stimuleren) of niet-kernrisico's (onnodige risico's die waar mogelijk kunnen en moeten worden geëlimineerd).
De risico's begrijpen is maar een deel van de vergelijking. Risicobeheer vereist dat bedrijven vervolgens voor zichzelf bepalen hoe waarschijnlijk een specifiek risico of een specifieke risicocategorie is, en wat de organisatie kan verliezen als dat het risico optreedt. Bij het berekenen van deze risico's moeten bedrijven rekening houden met de algehele impact van het risico. Op deze manier kunnen ze risico's prioriteren op basis van de potentiële schade en de waarschijnlijkheid dat deze zich voordoen, om zo hun risiconiveau te bepalen.
Zodra de risico's geïdentificeerd en geprioriteerd zijn, is de volgende stap het ontwikkelen van doeltreffende risicobeperkende plannen. Een goed plan voor risicobeperking stelt het bedrijf in staat te bepalen welke kernrisico's moeten worden geaccepteerd, welke moeten worden geminimaliseerd of geëlimineerd en waar het moet beginnen. Op dit punt moet een effectief probleem- of POA&M-beheerproces worden gebruikt om een audit trail op te zetten en bij te houden.
Gedurende het hele RMF-proces blijven monitoring en rapportage van het allergrootste belang. Afhankelijk van het bedrijf en de branche moeten risicobeheerrapportages worden geautomatiseerd en in real time toegankelijk zijn via dashboards. Deze dashboards moeten niet alleen toegankelijk zijn voor gekwalificeerd risicopersoneel dat de taak krijgt om de risicoblootstelling aan te passen om beter rekening te houden met de huidige gevaren, maar ook voor de frontlinie en de C-suite. Branchespecifieke rapporten moeten worden opgesteld voor beoordeling en goedkeuring. Goede risicobewaking en -rapportage kunnen bijdragen aan het handhaven van de naleving van vastgestelde normen.
Een risicobeheerframework is precies wat de naam aangeeft: een raamwerk voor het ondersteunen en structureren van risicobeheer in bedrijven. Het is geen complete oplossing voor risicobeheer op zich; het is ervan afhankelijk dat alle betrokkenen de in het framework vastgestelde praktijken implementeren en volgen. De governancecomponenten van RMF-oplossingen zijn ontworpen om werknemers te helpen hun rollen en verantwoordelijkheden te begrijpen, taken toe te wijzen en het gezag van leiders op het gebied van risicobeheer te verankeren.
Er bestaan frameworks voor risicobeheer om elk aspect van het bedrijf te beschermen tegen mogelijke gevaren. Dit omvat risico's door ongewenste of defecte producten, volatiele markten, slecht uitgevoerde bedrijfsplannen en meer. Maar de voortdurende toename van digitale systemen betekent dat bedreigingen voor IT-systemen enkele van de meest voor de hand liggende risico's zijn waarmee organisaties tegenwoordig worden geconfronteerd.
Beheerframeworks voor IT-risico's zijn ontworpen om zowel bedrijven als overheidsinstellingen te helpen mogelijke gegevensrisico's te identificeren, te bepalen welke systemen daardoor worden bedreigd en wat de mogelijkheden zijn om de betreffende risico's te voorkomen of te verhelpen. De stappen in de verschillende RMF-standaarden lijken erg op elkaar. Laten we NIST RMF als voorbeeld nemen. Het is een van de strengste en meest gebruikte systemen binnen de Amerikaanse federale overheid. Hierin kunnen vijf essentiële fasen worden onderscheiden:
Beoordeel en categoriseer alle IT-systemen binnen de organisatie. Definieer systeemgrenzen en identificeer welke soorten informatie aan het systeem zijn gekoppeld. Houd ook rekening met relevante informatie over de organisatie zelf, de besturingsomgeving van het systeem, koppelingen met andere systemen en het beoogde gebruik.
Kies vervolgens de juiste beveiligingscontroles. De beveiligingscontroles van een organisatie zijn de beheer-, operationele en technische veiligheidscontroles die beschikbaar zijn voor een organisatorisch informatiesysteem en als doel hebben de integriteit en beschikbaarheid van het systeem te beschermen. Verschillende beveiligingscontroles zijn effectiever voor specifieke soorten systemen en informatie, en het kiezen van de juiste controles kan het verschil betekenen tussen adequate bescherming en een kwetsbaar systeem. Na de selectie implementeer je het gekozen beveiligingsbeheer en stel je een gebruiksbeleid vast.
Als de beveiligingscontroles zijn geïmplementeerd, moeten vervolgens de werking en resultaten daarvan worden beoordeeld. Zijn de controles correct toegepast en werken ze naar behoren? Zo ja, voldoen ze aan de vereiste beveiligingseisen? Als dat niet het geval is, zullen de controles bedrijfsactiviteiten en gegevens minder effectief beschermen.
Als de beveiligingscontroles eenmaal zijn geïmplementeerd en gecontroleerd, is het tijd om ze controle over het systeem te geven en ze toe te passen. Bij een correcte implementatie zullen geautomatiseerde RMF-workflows het bedrijf beginnen te beschermen.
Het autoriseren van systeembeveiligingscontroles is niet de laatste stap in IT-risicobeheer. De beveiligingscontroles moeten continu worden gemonitord om ervoor te zorgen dat het risicobeheerframework levensvatbaar blijft gedurende de gehele levensduur. Documenteer wijzigingen, voer regelmatig impactanalyses uit en blijf rapporteren over de status van de beveiligingscontroles om de voortdurende effectiviteit vast te stellen.
Zoals eerder gezegd zijn bedrijfsrisico's overal aanwezig. Daarbij betekenen nieuwe uitbreidingen en ontwikkelingen van IT-systemen dat het moderne digitale bedrijfslandschap steeds complexer wordt. Met de juiste risicobeheerframeworks kunnen organisaties hierin hun weg vinden en krijgen ze een aantal belangrijke voordelen.
De belangrijkste voordelen van risicobeheerframeworks zijn onder meer:
Moderne toeleveringsketens worden steeds complexer en brengen aanzienlijke risico's met zich mee voor bedrijven die hierop vertrouwen voor goederen, resources en productlevering. Met effectieve RMF-oplossingen kunnen organisaties de kwaliteit en bruikbaarheid van relevante gegevensstromen voor de toeleveringsketen verbeteren, zoals weerrapporten, trends op sociale media, internationale nieuwsbureaus en meer. Hierdoor kunnen ze nauwkeuriger inzicht te krijgen in de factoren die van invloed kunnen zijn op essentiële toeleveringsketens.
Een bedrijf is zo veilig als zijn assets. Risicobeheerframeworks helpen deze assets te beschermen, relevante informatie te identificeren, risico's te begrijpen en deze te prioriteren. Ook stellen ze organisaties in staat om snel te reageren en nieuwe risico's te beperken en op te lossen. Het juiste framework biedt een reeks normen en een actieplan om ervoor te zorgen dat de belangrijkste assets van het bedrijf veilig blijven.
Risicobeheerframeworks geven ook aan hoe intellectueel eigendom kan worden beschermd tegen diefstal en misbruik. Met relevante gegevens en duidelijke normen kunnen bedrijven hun activiteiten uitvoeren in de wetenschap dat hun intellectuele eigendom beter wordt beschermd en de kans op diefstal tot een minimum wordt beperkt.
Als op alle niveaus van een bedrijf duidelijke criteria voor beveiliging en operationele standaarden beschikbaar en geïmplementeerd zijn, blijven de beveiligingsprocessen consistent. Dit verbetert de risicobeperking en vermindert het risico van gegevensblootstelling. Dit helpt het bedrijf op zijn beurt te beschermen tegen kostbare fouten die een negatieve invloed kunnen hebben op de perceptie bij het publiek en de reputatie kunnen schaden.
In agressieve markten kan inzicht in de concurrentie net zo belangrijk zijn als inzicht in het eigen bedrijf. Risicobeheerframeworks omvatten uiteenlopende externe informatiebronnen, zoals sociale media, blogs en nieuwsberichten, zodat organisaties de concurrentie nauwlettend in de gaten kunnen houden en snel kunnen reageren wanneer dat nodig is.
Voordat een bedrijf kan profiteren van de hierboven vermelde voordelen, moet eerst het risicobeheerframework worden geselecteerd dat het beste aansluit op de behoeften van het bedrijf. Er zijn momenteel veel RMF-oplossingen beschikbaar, maar sommige onderscheiden zich als betere en meer complete opties.
Hier beschrijven we kort vier risicobeheerframeworks op het hoogste niveau:
De Federal Information Security Modernization Act (FISMA) is een Amerikaanse wet die als doel heeft juridisch onderbouwde richtlijnen en beveiligingsstandaarden voor overheidssystemen en -instellingen vast te stellen. De FISMA-aanpak is echter ook aangenomen door niet-overheidsentiteiten in verschillende branches en gebieden. Deze aanpak bestaat uit een reeks stappen voor het selecteren, implementeren en bewaken van effectieve beveiligingscontroles.
ISO 31000 biedt een meer algemene benadering van risicobeheer, is bedoeld als een effectieve manier om de impact van verschillende bedrijfsrisico's te beheren en is relevant voor organisaties in vrijwel elke branche. De ISO 31000-aanpak ondersteunt de ontwikkeling van effectieve risicofilosofieën en -cultuur in het hele bedrijf, en richt verschillende organisatorische processen, rollen en verantwoordelijkheden in als onderdeel van het risicobeheerproces.
Het COSO Enterprise Risk Management Framework is minder flexibel dan FISMA of ISO 31000 en bestaat uit vier categorieën (strategie, activiteiten, compliance en rapportage). Daardoor is dit framework niet effectief voor organisatiebrede implementatie. Dat neemt echter niet weg dat COSO een betrouwbare aanpak is voor het opzetten van een risicogerichte cultuur.
Het National Institute of Standards and Technology (NIST)-framework integreert beveiliging, privacy en risicobeheer van de cyberleveringsketen in systeemontwikkeling en kan worden toegepast op nieuwe of oudere systemen binnen elk type organisatie; groot of klein; in elke branche.
Een bedrijf moet altijd enig risico nemen om ervoor te zorgen dat het concurrerend blijft. Maar met de juiste oplossingen voor risicobeheer kunnen organisaties risico's effectief beheren en tegelijk de veerkracht en continuïteit waarborgen in het licht van een onzekere toekomst. ServiceNow, de leider op het gebied van IT-beheer en workflowautomatisering, loopt voorop in deze revolutie.
ServiceNow zorgt dat de wereld beter werkt voor iedereen. Dankzij ServiceNow kunnen bedrijven van elke omvang risicomanagement, compliance-activiteiten en intelligente automatisering naadloos integreren in hun digitale bedrijfsprocessen om risico continu te bewaken en er prioriteit aan te geven. ServiceNow Risk-oplossingen helpen inefficiënte processen en gegevenssilo's in de hele onderneming te transformeren tot in een geautomatiseerd, geïntegreerd en actiegericht risicoprogramma. Verbeter de risicogebaseerde besluitvorming en verhoog de prestaties van je organisatie en leveranciers om het risico voor je bedrijf in real time te beheren. Neem op risico gebaseerde beslissingen in je dagelijkse werk, zonder dat dit ten koste gaat van budgetten.
Met ServiceNow kunnen bedrijven van elke omvang risicobeheer en compliance naadloos integreren in digitale ervaringen en workflows, zodat mensen en organisaties beter presteren. Risicobeheer is gebaseerd op het bekroonde ServiceNow AI Platform en biedt volledige zichtbaarheid en controle. Identificeer en beheer risico's en essentiële informatie, bewaak risicogebieden, diagnosticeer niet-conforme controles, en maak en plan zelfbeoordelingen van kritieke risico's, allemaal vanuit één centrale locatie. En met geavanceerde rapportage- en analysemogelijkheden, ingebouwde richtlijnen- en taxonomiebibliotheken en geavanceerde automatiseringsoplossingen hebben organisaties alles wat ze nodig hebben om risico's te evalueren en zich daarop voor te bereiden, zonder budgetten op te offeren.
Ontdek hoe ver de juiste voorbereiding jou kan brengen, met Risicobeheer van ServiceNow.